KOREOGRAFI NEDIR? - CRYPTO DANS STÜDYOSU
KOREOGRAFI NEDIR? - CRYPTO DANS STÜDYOSU
Ankara Dans Kursu
BAŞARILI KOREOGRAF, MUHTEŞEM ESER; PEKİ NASIL ?
BÖLÜM-1
Dans sporu veya sanatı ile uğraşan kim olursa olsun, 'koreografi' kelimesi dans adına başucumuzda duran kutsal kitabımızda sıkça geçen önemli bir kavramdır. Herkesin eminim kendine göre bir koreografi tanımı vardır. Ancak her zaman gözden kaçırılan, tüm seminer ve eğitimlerimde sıklıkla üzerinde durduğum genel ve özel koreografi ayrımı ve benzer birçok tanıma 2 bölüm halinde yazacağım bu yazıda değineceğim. Gelin şimdi yazımızın birinci bölümü ile koreografi algımızı geliştirmek adına bir 10 dk ayıralım ve yazıyı inceleyelim, keyifli dakikalar dilerim.
Sitemizdeki tüm Dans Kurslarına AnkaraDansOkullari.com İndirimini Sormayı Unutmayınız !
Ankara Dans Kursları Fiyatları
Koreografi;
Birçok farklı tanıma sahip oldukça geniş bir kavramın genel adıdır. Bazı tanımların aksine genel koreografi tanımı, müziğin içine anlamlı hareketler koyma sanatı veya müziğin farklı şekillerde yorumlanarak belirli hareketlerin uygulanması değildir. Hangi hareketin anlamlı veya anlamsız olduğuna kim karar verir? Kimi koreograf için anlamsız olan birçok hareket başka bir dans türüne ait koreograf için türün temel hareketi olabilir. Böyle bir ayrım son derece yanlıştır, zira koreografilerde kullanılan hiçbir hareket anlamsız değildir. Böyle bir karar mekanizmasından bahsetmek ise bir diğer hatadır. Aynı şekilde hangi genel koreografi tanımının içinde müzik geçiyorsa o tanım eksiktir. Hiçbir müziğin yorumlanmadığı sadece dansçıların figürleri ile hayat bulan muhteşem koreografiler çıkartılmış ve çıkartılmaktadır. Bugün kum sanatçıları olarak bilinen sanatçılarda sahne şovlarında önceden tasarladıkları resimleri belirli bir koreografi şeklinde
sunmaktadırlar. Aynı şekilde bir sirkteki tüm şovlar belli bir koreografi akışı içinde sunulmaktadır. Birçok Uzakdoğu sporunda eğitimler koreografiler yardımıyla verilmekte gösteriler çalışılmış koreografiler şeklinde hazırlanmaktadır. O halde genel koreografi tanımı nedir?
Genel Koreografi Tanımı;
Sanatın veya sporun herhangi bir dalını icra eden kişi veya kişilerin, o sanat veya spor dalına özgü sunum öğelerini ( figür, kum, boya, ateş, hayvan vs..) önceden çalışıp belirli bir rutini takip ederek, sıralı ve düzenli bir şekilde sundukları hali koreografi olarak adlandırılır.
Koreografi kelimesi Yunanca "Khoreia" ve Fransızca "Graphie" kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Antik yunan tiyatrosunda koroda sanatını icra eden sanatçıların hareketlerini belirli bir
sıra ve düzen içinde yapmaları sonucu doğmuştur. Koreografi ismi bazı söylemlerde belirtildiği gibi 'koordinasyon' sözcüğünden türememekte, kökeni ile herhangi bir bağı bulunmamaktadır. Birçok kişi tarafından bilinen telaffuz şekli ile 'kareografi' , halk arasında kullanılan yanlış bir ifadedir.
Peki dans için düşünüldüğünde özel koreografi tanımı nasıl olmalıdır? Dans, bir ritim eşliğinde insanların vücutlarını farklı şekilde hareket ettirmesidir. O halde düşünülmelidir ki müzik ve ritim kavramı; dans için özel bir koreografi tanımı yaparken işin içine dahil olmalıdır.
Özel Koreografi Tanımı (Dans İçin);
Müzik ve ritimlerle, önceden belirlenmiş birtakım hareketleri, belirli bir düzen ve sıra içerisinde örtüştürme sanatıdır.
Birçok yazılı kaynakta adeta dansın besteleyiciliğidir ifadesi kullanılmaktadır ki bu kulağa oldukça hoş gelen güzel bir tanımdır. Dans koreografileri içlerinde, devasa duygu patlamaları barındırır. Öyle ki; tarifi olan olmayan tüm hislerimize tercüman olurlar. Kimi zaman nefret dolu, gergin ve sinirli hallerimizi, kimi zaman ise ruhumuzun bedenimizden yükseldiği an kadar rahat, hafif ve huzurlu hallerimizi betimlerler. Dans koreografileri sahne şovu olarak sergilenirken, içerdikleri sayısız sanatsal unsur sayesinde var olan değerlerini bir kat daha arttırırlar.
Günümüz salsa koreografilerinde de durum böyledir. 80 lerin başına kadar çoğu zaman sadece dansın karakteristik hareketleri kullanılarak icra edilen koreografiler, günümüzde bale, modern dans, jazz dans, Afrika dansları, flamenko gibi birçok dansları bünyesinde barındıran özel bir harman olarak sunulmaktadır. 90 ların sonunda bu gelişim ve etkilenme sürecine hız kazandıran salsa koreografileri, yenilikçi, modern ve teknik altyapısında birçok farklı dansı barındıran yaratıcı koreograflar sayesinde sunum kalitesini günümüzde oldukça arttırmıştır.
Peki
koreografileri kim yapar? Elbette koreograf;
Kimdir peki koreograf, kim yada kimlere koreograf denir?
Dans Koreografı ve Özellikleri
Dans ve müzik altyapısı güçlü, farklı müzikleri türlü figürlerle süsleyip bu hareketleri belirli bir düzen ve sıra ile tasarlama yetisine sahip yaratıcı ve lider kişilere Dans Koreografı denir.
Bildiği sınırlı sayıdaki birkaç hareketi birbiri arkasına ekleyerek müziği doldurmaya çalışan, özgün çalışmalar üretemeyen, alıntı müzik ve figürleri yorumlandığı şekliyle aynı yerlerde kullanan, kendini geliştirmeyen, insan ilişkilerinde zayıf kişiler dans koreografı değillerdir.
Bir koreografın sahip olması gereken bazı özellikler vardır. Bunlar;
Bir dans koreografının günümüzde belki de en hassasiyetle üzerinde durması gereken konu kişisel gelişimdir. Bir dans koreografı kendini sürekli yenilemelidir. Asla öğrenme sürecini onlandırmamalı, güncel değişimlere ayak uydurmalıdır. Özellikle salsa branşı gibi oldukça dinamik ve kendini sürekli yenileyen bir türde, kendini yenileme ve güncel dans akımlarını
takip etme bir kat daha önem kazanmaktadır. Kişisel gelişim sadece dans akımlarını takip etmek olarak algılanmamalıdır. Bu çok yönlü bir kavramdır. Bir dans koreografı mutlak suretle formasyon
eğitimi almış olmalıdır. Bu eğitimin önemi tasarlanan koreografinin dansçılara anlatılması sırasında belirgin bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Her insan farklı aşamalarda ve farklı hızlarda öğrenmektedir. Koreograf herkesin algılamakta güçlük çekmeyeceği ortak bir anlatım metodunu, öğretim metotları içinden seçebilmelidir. (Öğretim metotları, formasyon eğitimleri sırasında 'Özel Öğretim Yöntemleri' adı altında incelenmektedir) Gerektiğinde bireysel irtibata geçebilmeli ve öğretim metodunu kısa sürede ilgilendiği dansçı yönünde değiştirebilmelidir. Formasyon eğitimleri akademik düzeyde psikolojik eğitim süreçlerini de kapsamaktadır dolayısıyla formasyon eğitimi almış bir kimsenin psikoloji eğitimi alması çoğu durumda zaman kaybettiren bir yaklaşımdır. Diğer yandan farklı ülkelerden dansçılarla anlaşılabilmesi açısından en az bir yabancı dile hakim olunması zorunludur. Genel geçerli yabancı dil olan İngilizce bilinmeli bunun yanında salsa dansı için İspanyolca bilgisi koreografın bildiği diller arasına eklenmelidir. Koreograf diğer görsel sanatlar hakkında da geniş bir vizyona sahip olmalı, tiyatro, drama, sinema, opera gibi sanatın çeşitli
kollarına ait algılarını sürekli açık tutmalı bu doğrultuda vizyonunu geliştirmelidir.
Günümüzde ülkemizin yetiştirdiği başarılı koreografların hazırladığı birbirinden güzel şovlar dünya sahnelerinde yerlerini almışlardır. Dünyanın önde gelen salsa organizasyon ve kongrelerinin
yapıldığı, Bulgaristan, İtalya, İngiltere, Almanya, ABD ve Yunanistan gibi birçok ülkedeki organizatörler, düzenledikleri festival ve kongrelerde Türk koreograf ve dansçılarının imzalarını taşıyan şovların sergilenmesi yönünde Türk meslektaşları ile sürekli irtibat halinde bulunmaktadırlar. Bu durum, hem ülkemizin tanıtımı adına büyük bir adım olmakta, hem de ülkemizde icra edilen
salsa dansının gelişimi için büyük önem taşımaktadır.
Dans Koreografisi Türleri
Genel olarak
4 tip dans koreografisinden söz etmek mümkündür. Bunlar;
1-)Bireysel Koreografi (Single Choreography)
2-)Çift Koreografisi (Couple Choreography)
a-) Sahne ve Şov Koreografisi
b-) Yarışma Koreografisi
c-) Eğitim Koreografisi
3-)Gurup Koreografi (Group Choreography)
4-)Bileşik Koreografi ( Combined Choreography)
Bireysel Koreografi (Single Choreography)
Tek dansçı tarafından icra edilen koreografilerdir.
Teknik altyapısı güçlü dansçılar tarafından gerçekleştirilir. Farklı dans stillerinin karışımı şeklinde olan sunumlarının yanında, tek bir dans çeşidinin sunulduğu varyasyonlarına rastlamak mümkündür. Kimi koreograflara göre en zor koreografi türüdür. Bunun nedeni sahnede olan tek bir kişinin olağanüstü bir performans sergileme zorunluluğudur. Aksi durum vasat sunumlara neden olacak, beklenen dönütü alamayacaktır. Bu yüzden sahne tecrübesi, sunulan dansa hakimiyet, müzikalite bilgisi, dans bilgisi, genel sahne ışığı bakımından en iyiler tarafından kullanılan bir koreografi sunum türüdür. Bir gurup koreografisi içindeki solo bölümler ile karıştırılmamalıdır. Bir grup koreografisinde bazı kısımlarda dansçıların solo performanslarına yer veriliyorsa o koreografi, bileşik koreografi olarak adlandırılmaktadır. (Bkz Bileşik Koreografi). Bireysel koreografide ise sunum baştan sona tek kişi tarafından yapılmakta, tüm koreografi o dansçıya özel olarak hazırlanmaktadır. Bireysel koreografilerin koreografları, çoğu zaman dans eden kişidir. Yani koreografinin koreografı ile koreografiyi sahnede sunan kişi aynı kişidir. Genellikle eğitmen ve koreograf düzeyindeki önemli dansçıların danslarını göstermek adına tercih ettikleri bir yoldur. Çoğu zaman eğitmenin kendisi ile aynı seviyede dansçı bulamaması durumunda kullanılan bir koreografi sunum metodudur. Birçok durumda dans altyapısındaki farklılıklardan dolayı, bulunan kaliteli dansçılar, o dansa özgü bazı önemli tavır farklılıklarını koreografinin çıkması için gerekli süre zarfında yeterli düzeyde vücutlarına adapte edemeyebilirler. Bu durumda detaycı ve mükemmeliyetçi bir duruşla koreografilerini hazırlayan koreograflar bireysel koreografi yapma kararı alabilmektedirler.
Salsa dansı için konuşacak olursak; günümüzde oldukça başarılı salsa bireysel koreografileri yapılmaktadır. Teknik altyapısı oldukça güçlü dansçılar tarafından sergilenen bu koreografiler, izlemesi oldukça keyifli sunumlar şeklinde izleyicileri ile buluşmaktadır. Birkaç örnek vermek gerekirse; Marco Ferrigno tarafından sunulan bale, jazz ve salsa içerikli bireysel sahne şovları.
Maykel Fonts tarfından sunulan rumba(Yambu-Guaguanco-Columbia),palo,modern dans ve salsa içerikli bireysel sahne şovları
Eddie Torres tarafından sunulan pachanga foothwork, mambo içerikli bireysel sahne şovları Candy Mena tarafından sunulan modern dans ve salsa bayan stili içerikli bireysel sahne şovları
İlk akla gelenlerdir.
Her durumda bireysel sahne şovları sunulması oldukça zor olan ve tecrübe gerektiren bir tür olarak değerlendirilmektedir.
Çift Koreografisi (Couple Choreography)
İki kişi tarafından sunulan koreografilerdir. Sunum baştan sona iki kişi tarafından tamamlanır. Çiftlerin birkaç istisnai özel yarışma dışında bay bayan olma zorunluluğu vardır. 2009 yılında düzenlenen Mayan Salsa Competition yarışmasına profesyonel kategoriden katılan, Eli & Yen çifti onlarca rakibini geride bırakarak şampiyon olmuşlardır. İki dansçının da erkek olduğu bu örneği çeşitlendirmek mümkündür ancak bu çift koreografileri için istisnai bir durumdur.
Koreograflar tarafından farklı şekillerde çizilebilen çift koreografileri sunum öğeleri açısından oldukça zengindir. Karar verilmesi gereken şey çift koreografisinin hangi platform için yapıldığıdır. Bir yarışma koreografisi her durumda bazı kurallara bağlı kalınma zorunluluğu getirdiğinden, koreografın işini zorlaştırmaktadır. Müziği dilediği şekilde kısmen yorumlayamamasından dolayı yarışma koreografileri koreograflar tarafından en sevilmeyen koreografi türü olarak ün salmıştır. Diğer yandan herhangi bir kurala bağlı kalmaksızın müziğin yorumlandığı sahne ve şov koreografileri de mevcuttur. Çiftler tarafından sıklıkla uygulanan ve her türlü yaratıcı figüre ev sahipliği yapan bu koreografiler, çift koreografisi olarak en çok kullanılan varyasyondur. Seçilmesi zorunlu hareketlerin olmaması, müziğin süre ve türü ile ilgili sınırlamaların olmaması gibi birçok etmen bu türdeki çift koreografilerini izlemesi oldukça keyifli ürünler ortaya çıkaracak sunumlara doğru sürüklemiştir. Bir çift koreografisi eğitim amaçlı da olabilmektedir. Tüm bu anlatılanlara göre Çift Koreografi lerini üç alt başlık halinde inceleyebiliriz.
Bunlar;
a-) Yarışma Koreografileri (Competition Choreography)
b-) Sahne ve Şov Koreografileri (Show Choreography)
c-) Eğitim Koreografileri (Worker Choreography)
a-) Yarışma Koreografileri
Genellikle maksimum 2.15 dakika ile sınırlı koreografilerdir. Düzenleyen organizatör kuruluş tarafından getirilen kısıtlamalardan söz edilmektedir. Seçilmesi gereken müzikler, maksimum shine
sayısı, lift ve tricklere ait kısıtlamalar, kostüm vs hakkında kısıtlamalar, süre sınırlamaları bunlardan sadece birkaçıdır. 2006 yılında TDSF (Türkiye Dans Sporları Federasyonu) nin kurulmasından buyana bazı kurallar çerçevesinde düzenlenen yarışmalarda başarılı koreografların sergilediği çift koreografileri, oldukça beğeni toplamış ve toplamaktadır. Dansın gelişimi için oldukça önemli olan bu durum, daha iyi ve teknik altyapısı güçlü çift koreografilerinin oluşması içinde zemin hazırlamıştır. Çift koreografilerinde sıklıkla karşılaşılan bir diğer durum ise koreografiyi yapan kişilerin aynı
zamanda koreografiyi icra eden kişiler olmasıdır. Dans seviyesi belirli bir düzeyin üzerindeki dansçılar için kabul edilebilir bu durum, bazı amatör dansçılar için söz konusu değildir. Elbette her sporcu kendine ait bir koreografi oluşturup yarışmalara katılma hakkına sahiptir. Ancak bunun bir yarışma olduğu da asla unutulmamalıdır. Bir koreografın sahip olması gereken temel özellikler takip eden bölümde açıklanmaktadır. Bu özelliklere sahip bir koreografın hazırladığı seri ile amatör bir sporcunun hazırladığı seriye ait büyük farklılıklar yarışma düzeyinde belirgin bir şekilde gözler önüne çıkmaktadır. Temel amacın en iyi olmak olduğu yarışma platformlarında daha başarılı olmanın yolu iyi bir koreograf ya da antrenörle çalışmaktır. Unutmamak gerekir ki her başarılı ve iyi dansçının da bir koreografı ve eğitmeni vardır.
Koreografiye bakan üçüncü bir göz her zaman farklı bir bakış açısına sahiptir.
Dansçıların göremedikleri birçok enerji değişimini teknik hataları vb. durumlara çok daha hızlı müdahale edebilmektedir. Çoğu durumda en iyi olma ve tek olma psikolojisine sahip birçok yetersiz sporcu, egolarına yenik düşerek koreograflar yada antrenörler ile çalışmamaktadırlar. Her durumda asla unutulmaması gereken tek şey;
Salsa dansında en iyi yoktur, en iyiler vardır.
gerçeğidir.
Yarışma koreografisi sergilemiş ve halen birlikte olan birkaç yerli ve yabancı salsa dansı sporcusu örnek vermek gerekirse;
Junior & Emiliy (USA)
Aytunç & Duygu ( Türkiye)
Oliver & Luda (USA)
Adrian & Anita (UK)
Emre& Esın (Turkey)
Mustafa & Gülden (Türkiye)
Hande & Ersin (Türkiye)
Sahne ve Şov Koreografileri
Günümüzde en sık karşılaşılan salsa koreografi türlerinden biridir. Herhangi bir figür, süre ya da müzik kısıtlaması söz konusu değildir. Koreografların oldukça sevdikleri bir türdür. Genellikle salsa kongrelerinde, özel platformlarda icra edilmek üzere kurgulanırlar. Her tür eşya ve materyal kullanımı serbesttir. Dekor, projeksiyon cihazı, özel efekt kullanımı dahi oldukça sık karşılaşılan sunum öğeleridir. İzlemesi oldukça keyiflidir. İki kişi kimi zaman koreografilerinde teatral bir sunum gerçekleştirirken, kimi zaman ise oldukça teknik figürleri uygulayabilirler. Kimi koreograflar bir duyguyu anlatma yolunu seçerken, kimi koreograf ise teknik yönü agır bir sunum sergileme yolunu da seçebilir. Her durumda izlemesi oldukça keyifli ürünler ortaya çıkmaktadır. Günümüzde birçok Türk çift koreografilerini yurt dışı platformlarda şov olarak sergilemektedirler. Dünya arenasında büyük beğeni toplayan bu şovlar ülkemizin tanıtımı açısından da büyük önem taşımaktadır.
Birkaç örnek vermek gerekirse;
Marco & Natalia
Adolfo & Carla
Juan & Amneris
İlk akla gelenlerdir.
Eğitim Koreografileri
Genellikle egitim amaçlı görsel kaynaklar( Dvd, Vcd vs.) ve çalıştaylar (Workshop) için hazırlanan koreografilerdir. Çoğu durumda maksimum 30 saniye uzunluğundadır ve içeriğinde o kısımda çalıştırılmak istenen figürler bulunmaktadır. Genellikle sanatsal öğe taşımamaktadırlar. Koreograflar ve eğitmenler tarafından özel olarak hazırlanırlar. Birçok salsa kongresi içerik olarak gündüz saatlerinde eğitmen ve koreografların çalıştaylarına yer vermektedir. Bu çalıştaylar seviyelere göre ayrılmakta ve her seviyeye göre farklı bir eğitim içeriği belirlenmektedir. Günümüzde birçok koreograf ve eğitmen bu çalıştaylara önceden hazırladıkları kısa koreografiler ile gelmektedirler. Böylece aynı anda kısa bir zaman diliminde birden fazla unsur çalıştırılabilmektedir. Hız, duruş,
figür zenginliği, serbest stil bilgisi, dönüş tekniği bu unsurlardan sadece birkaçıdır. Bu şekilde çalıştaylarda eğitim veren birkaç uluslar arası eğitmen ve koreograf örnek vermek gerekirse;
Adolfo Indacochea
Ye Mambo (Enoch & Yoana)
Fernando Sosay Tropical Gem
Marco Ferrigno y Ansima Ballet
Yamulee DC
Juan Matos & Amneris Martinez
İlk akla gelenlerdir.
Diğer yandan eğitim amaçlı koreografiler görsel eğitim kaynaklarında da sıklıkla kullanılmaktadır. Genellikle maksimum 10-15 saniyelik bloklar halinde sunulan bu koreografiler dansçıların gelişimine ve vizyonlarının genişlemesine büyük katkıda bulunmaktadır. Görsel eğitim araç gereçlerinde bu şekilde koreografilere yer vermiş birkaç başarılı koreograf ve grup ismini sıralayacak olursak;
Hacha yMachete (USA)
U- Tribe (France)
Super Mario(UK)
Tito & Tamara (UK)
İlk akla gelenlerdir.
Ülkemizde de son yıllarda eğitim amaçlı görsel yayınlar hazırlama süreci hız kazanmıştır. Bu sayede daha geniş kitlelere hızlı ve güvenli bir şekilde ulaşılacağı su götürmez bir gerçektir.
Gurup Koreografisi (Group Choreography)
Çift koreografilerinde olduğu gibi gurup koreografileri de yarışma amaçlı yada sahne ve şov amaçlı olmak üzere alt başlıklara ayrılmaktadır. Minimum üç kişi tarafından icra edilen koreografiler grup koreografisi olarak adlandırılmaktadır. Bu tip koreografiler dansçı sayısının yüzlerle ifade edilen sunumlara zemin hazırlamanın yanında daha küçük oluşumların toplanabilmesi içinde önayak olmuştur. Gurup koreografileri ile bileşik koreografiler birbirine karıştırılmamalıdır. Gurup koreografilerinde ki tüm dansçılar koreografinin başından sonuna kadar senkron halde aynı figürleri
yada bazı durumlarda simetrik figürleri uygularlar. Herhangi bir şekilde bu tanımın dışında kalan tüm üç kişiden fazla sayıda dansçı içeren koreografiler bileşik koreografi olarak adlandırılır.
Gurup
koreografilerini iki ana başlık altında inceleyebiliriz.
1-)Yarışma Koreografileri
a-) Show Salsa Yarışmaları
b-) Senkronize Grup Salsa Yarışmaları
2-)Sahne ve Şov Koreografileri
Gurup Yarışma Koreografısı
Günümüzde hem yurt içinde hemde yurt dışında grup salsa yarışmaları düzenlenmektedir. Bunlar show salsa yarışmaları adı altında toplanabildiği gibi senkronize grup salsa yarışmaları adı altında da toplanabilmektedir. Bu iki ana tür arasındaki temel fark, show salsa yarışmalarının teatral yönünün varlığına rağmen senkronize grup salsa yarışmalarında bu yönün bulunmamasıdır. Show salsa yarışmalarında hikaye kostüm sunum, teatral öğeler gibi unsurlar değerlendirme kıstaslarında büyük önem taşırken, senkronize grup salsa yarışmalarında, partnerler arası uyum, grup
senkronu, figür geçişleri ve teknikleri gibi unsurlar ön plana çıkmaktadır.
Farklı uygulama türleride sürekli geliştirilmektedir.
Tüm bu gurup yarışma koreografilerindeki temel benzerlik belirli kurallar dahilinde olmalıdır. Süre sınırlamaları, kısmi kostüm sınırlamaları, müzik sınırlamaları, puantajın gerekliliği bunların
sadece birkaçıdır. Bu tür koreografilerin koreografları yaratıcı yanlarını sonuna kadar kullanmak durumundadırlar. Yeni bir şey üretebilmek ve bunu belirli sıralamalar dahilinde bir rutine oturtmak, koreografın aşması gereken önemli bir zorluktur. Diğer yandan ilgilenilen dansçı sayısının fazlalığı da bir diğer önemli sorundur. Bu durumda koreografın sırladığımız koreografta bulunması gereken nitelikler başlıklı özelliklere maksimum sayıda sahip olması gerekmektedir. Doğru işlenmiş başarılı bir grup koreografisi her zaman çift koreografilerinden daha çok akılda kalıcı olmuştur.
Gurup Sahne ve Şov Koreografileri
Herhangi bir değerlendirme kıstası bulunmayan bir grup koreografisi türüdür. Müzik sınırlaması, figür sınırlaması vs. durumlar söz konusu değildir. Salsa kongreleri ve özel platformlar için
tasarlanan koreografilerdir. Oldukça özgün ve farklı salsa grup koreografileri son dönemde izleyicilerini büyülemektedir. Farklı dans türlerinden esinlenmiş, dekor kostüm vb. çevresel unsurlar ile güç kazanmış, kaliteli dansçılarla yoğrulmuş salsa sahne ve şov koreografileri izlemesi oldukça keyifli sunumlar ortaya çıkartmıştır.
Unutmamak gerekir ki en güzel koreografiler dansçıların özgür bırakıldığı koreografilerdir. Dilediği şekilde yorumlayabildiği koreografileri sunmak dansçılar için ve koreograflar için bir işten ziyade zevke dönüşmüştür. Bu yüzden hangi iş zorunluluktan ziyade keyif unsurları taşıyorsa, o işin sonuçları her zaman büyüleyicidir. Bu durum dans için fazlasıyla geçerlidir.
Birleşik Koreografi (Combined Choreography)
Yukarıda anlatılan koreografi türlerinin tüm özelliklerini kapsayan bir koreografi türüdür. Bir grup koreografisi asimetrik yada asenkron bir sunum niteliği taşıyorsa Birleşik Koreografi olarak adlandırılır. İki kişi çift olarak koreografilerini sunarken bir dansçının solo dansa başlaması aynı şekilde koreografiyi birleşik koreografi yapar. Kısacası yukarıda anlatılan tanımlar
dışında bir nitelik yada dansçı koreografiye dahil olursa o koreografi artık Birleşik Koreografidir.
En yüksek izleyici potansiyeline sahip koreografi türüdür. İçeriğinde herşeyi barındırabilir. Her türlü sürprize açıktır. Hiçbir sınırlaması ve kuralı yoktur. Koreograf hiçbir rutine bağlı kalmak zorunda
değildir. Hazırlanması en zor koreografi türüdür. Başarılı sunumları yıllarca akıldan çıkmayacak izler bırakabilir. Birkaç başarılı birleşik koreografi ve koreograf örneği verecek olursak;
Survivor – Koreograf Fernando Sosa
İnsomnia – Salsa Dance Squad DC
Pure – Marco Ferrigno (Ansima Ballet)
The Hunchback of Notre Dame – Yonca Gülgeç & Mehmet Ceyhan
İlk akla gelenlerdir.
Gördüğümüz gibi gerek salsa dansı olsun gerekse diğer dans türleri olsun koreografi hazırlaması ve koreografların kendilerini geliştirme süreçleri oldukça zahmetlidir. Tam anlamıyla bu işe gönül vermeden yapılabilecek bir iş kesinlikle değildir. Ülkemiz dans adına sayısız başarılı ulusal yada uluslar arası koreograflar yetiştirmeye devam etmekte, bu başarılı koreografların hazırladıkları muhteşem eserler gerek ülkemiz gerekse dünya arenasında yavaş yavaş hak ettikleri yeri kazanmaktadırlar. Yenilikleri takip eden vizyon sahibi dans sanatçıları yada spor adamlarının, her platformda yüceltilmesi ve desteklenmesi gerektiğine inanan bir kişiyim ve her tür çalışmamı da bu yönde ilerletmeye özen gösteriyorum. Geçmişe özlem duyanlar yerine, ülkemizin içinden yetişmiş paha biçilemez incilerimiz ile gelecekte yaratacağımız eserlerin heyecanını hissediyorum her zaman. Hevesini inancını kaybedenler yerine, yüzümü doğru tarafa, 'Sanatın ve Sporun' tarafına çeviriyorum. Herkesten tüm antrenör, koreograf dans sanatçısı ve sporculardan da 'haddim olmayarak naçizane' aynı şeyi bekliyorum. Yüzünü sanata ve spora çevirmiş tüm dans dostlarına sevgilerimle.
Yüreğinizden pozitif enerjiniz, yüzünüzden gülümsemeniz, ayağınızdan dans ayakkabınız eksik olmasın.
Berkan KAYMAZ
Crypto Dans Stüdyosu
Sitemizdeki tüm Dans Kurslarına AnkaraDansOkullari.com İndirimini Sormayı Unutmayınız !
Ankara Dans Kursları Fiyatları
Ankara Dans Kursu
BAŞARILI KOREOGRAF, MUHTEŞEM ESER; PEKİ NASIL ?
BÖLÜM-1
Dans sporu veya sanatı ile uğraşan kim olursa olsun, 'koreografi' kelimesi dans adına başucumuzda duran kutsal kitabımızda sıkça geçen önemli bir kavramdır. Herkesin eminim kendine göre bir koreografi tanımı vardır. Ancak her zaman gözden kaçırılan, tüm seminer ve eğitimlerimde sıklıkla üzerinde durduğum genel ve özel koreografi ayrımı ve benzer birçok tanıma 2 bölüm halinde yazacağım bu yazıda değineceğim. Gelin şimdi yazımızın birinci bölümü ile koreografi algımızı geliştirmek adına bir 10 dk ayıralım ve yazıyı inceleyelim, keyifli dakikalar dilerim.
Sitemizdeki tüm Dans Kurslarına AnkaraDansOkullari.com İndirimini Sormayı Unutmayınız !
Ankara Dans Kursları Fiyatları
Koreografi;
Birçok farklı tanıma sahip oldukça geniş bir kavramın genel adıdır. Bazı tanımların aksine genel koreografi tanımı, müziğin içine anlamlı hareketler koyma sanatı veya müziğin farklı şekillerde yorumlanarak belirli hareketlerin uygulanması değildir. Hangi hareketin anlamlı veya anlamsız olduğuna kim karar verir? Kimi koreograf için anlamsız olan birçok hareket başka bir dans türüne ait koreograf için türün temel hareketi olabilir. Böyle bir ayrım son derece yanlıştır, zira koreografilerde kullanılan hiçbir hareket anlamsız değildir. Böyle bir karar mekanizmasından bahsetmek ise bir diğer hatadır. Aynı şekilde hangi genel koreografi tanımının içinde müzik geçiyorsa o tanım eksiktir. Hiçbir müziğin yorumlanmadığı sadece dansçıların figürleri ile hayat bulan muhteşem koreografiler çıkartılmış ve çıkartılmaktadır. Bugün kum sanatçıları olarak bilinen sanatçılarda sahne şovlarında önceden tasarladıkları resimleri belirli bir koreografi şeklinde
sunmaktadırlar. Aynı şekilde bir sirkteki tüm şovlar belli bir koreografi akışı içinde sunulmaktadır. Birçok Uzakdoğu sporunda eğitimler koreografiler yardımıyla verilmekte gösteriler çalışılmış koreografiler şeklinde hazırlanmaktadır. O halde genel koreografi tanımı nedir?
Genel Koreografi Tanımı;
Sanatın veya sporun herhangi bir dalını icra eden kişi veya kişilerin, o sanat veya spor dalına özgü sunum öğelerini ( figür, kum, boya, ateş, hayvan vs..) önceden çalışıp belirli bir rutini takip ederek, sıralı ve düzenli bir şekilde sundukları hali koreografi olarak adlandırılır.
Koreografi kelimesi Yunanca "Khoreia" ve Fransızca "Graphie" kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Antik yunan tiyatrosunda koroda sanatını icra eden sanatçıların hareketlerini belirli bir
sıra ve düzen içinde yapmaları sonucu doğmuştur. Koreografi ismi bazı söylemlerde belirtildiği gibi 'koordinasyon' sözcüğünden türememekte, kökeni ile herhangi bir bağı bulunmamaktadır. Birçok kişi tarafından bilinen telaffuz şekli ile 'kareografi' , halk arasında kullanılan yanlış bir ifadedir.
Peki dans için düşünüldüğünde özel koreografi tanımı nasıl olmalıdır? Dans, bir ritim eşliğinde insanların vücutlarını farklı şekilde hareket ettirmesidir. O halde düşünülmelidir ki müzik ve ritim kavramı; dans için özel bir koreografi tanımı yaparken işin içine dahil olmalıdır.
Özel Koreografi Tanımı (Dans İçin);
Müzik ve ritimlerle, önceden belirlenmiş birtakım hareketleri, belirli bir düzen ve sıra içerisinde örtüştürme sanatıdır.
Birçok yazılı kaynakta adeta dansın besteleyiciliğidir ifadesi kullanılmaktadır ki bu kulağa oldukça hoş gelen güzel bir tanımdır. Dans koreografileri içlerinde, devasa duygu patlamaları barındırır. Öyle ki; tarifi olan olmayan tüm hislerimize tercüman olurlar. Kimi zaman nefret dolu, gergin ve sinirli hallerimizi, kimi zaman ise ruhumuzun bedenimizden yükseldiği an kadar rahat, hafif ve huzurlu hallerimizi betimlerler. Dans koreografileri sahne şovu olarak sergilenirken, içerdikleri sayısız sanatsal unsur sayesinde var olan değerlerini bir kat daha arttırırlar.
Günümüz salsa koreografilerinde de durum böyledir. 80 lerin başına kadar çoğu zaman sadece dansın karakteristik hareketleri kullanılarak icra edilen koreografiler, günümüzde bale, modern dans, jazz dans, Afrika dansları, flamenko gibi birçok dansları bünyesinde barındıran özel bir harman olarak sunulmaktadır. 90 ların sonunda bu gelişim ve etkilenme sürecine hız kazandıran salsa koreografileri, yenilikçi, modern ve teknik altyapısında birçok farklı dansı barındıran yaratıcı koreograflar sayesinde sunum kalitesini günümüzde oldukça arttırmıştır.
Peki
koreografileri kim yapar? Elbette koreograf;
Kimdir peki koreograf, kim yada kimlere koreograf denir?
Dans Koreografı ve Özellikleri
Dans ve müzik altyapısı güçlü, farklı müzikleri türlü figürlerle süsleyip bu hareketleri belirli bir düzen ve sıra ile tasarlama yetisine sahip yaratıcı ve lider kişilere Dans Koreografı denir.
Bildiği sınırlı sayıdaki birkaç hareketi birbiri arkasına ekleyerek müziği doldurmaya çalışan, özgün çalışmalar üretemeyen, alıntı müzik ve figürleri yorumlandığı şekliyle aynı yerlerde kullanan, kendini geliştirmeyen, insan ilişkilerinde zayıf kişiler dans koreografı değillerdir.
Bir koreografın sahip olması gereken bazı özellikler vardır. Bunlar;
- Yenilikler getirebilmeli ve yaratıcı olmalıdır
- Bilgi, görgü ve tecrübesi ile lider olmalıdır
- İnsan ilişkilerinde oldukça güçlü olmalıdır
- Karşılaşılan engellere karşı ustalıklı çözümler getirebilmelidir
- Planlı ve programlı olmalıdır
- Diksiyonu düzgün olmalıdır.
- Koreografinin sürekliliğini sağlamak adına bazı formasyon eğitimlerini almış olmalıdır
- Kendine güvenen ve konuya hakim bir tutum sergilemelidir.
- Gelişmelere açık olmalı ve bu doğrultuda sürekli çalışmalıdır.
- Profesyonelleştiği konuda yetkin olmalıdır.
- İngilizce başta olmak üzere en az bir yabancı dile hakim olmalıdır.
Bir dans koreografının günümüzde belki de en hassasiyetle üzerinde durması gereken konu kişisel gelişimdir. Bir dans koreografı kendini sürekli yenilemelidir. Asla öğrenme sürecini onlandırmamalı, güncel değişimlere ayak uydurmalıdır. Özellikle salsa branşı gibi oldukça dinamik ve kendini sürekli yenileyen bir türde, kendini yenileme ve güncel dans akımlarını
takip etme bir kat daha önem kazanmaktadır. Kişisel gelişim sadece dans akımlarını takip etmek olarak algılanmamalıdır. Bu çok yönlü bir kavramdır. Bir dans koreografı mutlak suretle formasyon
eğitimi almış olmalıdır. Bu eğitimin önemi tasarlanan koreografinin dansçılara anlatılması sırasında belirgin bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Her insan farklı aşamalarda ve farklı hızlarda öğrenmektedir. Koreograf herkesin algılamakta güçlük çekmeyeceği ortak bir anlatım metodunu, öğretim metotları içinden seçebilmelidir. (Öğretim metotları, formasyon eğitimleri sırasında 'Özel Öğretim Yöntemleri' adı altında incelenmektedir) Gerektiğinde bireysel irtibata geçebilmeli ve öğretim metodunu kısa sürede ilgilendiği dansçı yönünde değiştirebilmelidir. Formasyon eğitimleri akademik düzeyde psikolojik eğitim süreçlerini de kapsamaktadır dolayısıyla formasyon eğitimi almış bir kimsenin psikoloji eğitimi alması çoğu durumda zaman kaybettiren bir yaklaşımdır. Diğer yandan farklı ülkelerden dansçılarla anlaşılabilmesi açısından en az bir yabancı dile hakim olunması zorunludur. Genel geçerli yabancı dil olan İngilizce bilinmeli bunun yanında salsa dansı için İspanyolca bilgisi koreografın bildiği diller arasına eklenmelidir. Koreograf diğer görsel sanatlar hakkında da geniş bir vizyona sahip olmalı, tiyatro, drama, sinema, opera gibi sanatın çeşitli
kollarına ait algılarını sürekli açık tutmalı bu doğrultuda vizyonunu geliştirmelidir.
Günümüzde ülkemizin yetiştirdiği başarılı koreografların hazırladığı birbirinden güzel şovlar dünya sahnelerinde yerlerini almışlardır. Dünyanın önde gelen salsa organizasyon ve kongrelerinin
yapıldığı, Bulgaristan, İtalya, İngiltere, Almanya, ABD ve Yunanistan gibi birçok ülkedeki organizatörler, düzenledikleri festival ve kongrelerde Türk koreograf ve dansçılarının imzalarını taşıyan şovların sergilenmesi yönünde Türk meslektaşları ile sürekli irtibat halinde bulunmaktadırlar. Bu durum, hem ülkemizin tanıtımı adına büyük bir adım olmakta, hem de ülkemizde icra edilen
salsa dansının gelişimi için büyük önem taşımaktadır.
Dans Koreografisi Türleri
Genel olarak
4 tip dans koreografisinden söz etmek mümkündür. Bunlar;
1-)Bireysel Koreografi (Single Choreography)
2-)Çift Koreografisi (Couple Choreography)
a-) Sahne ve Şov Koreografisi
b-) Yarışma Koreografisi
c-) Eğitim Koreografisi
3-)Gurup Koreografi (Group Choreography)
4-)Bileşik Koreografi ( Combined Choreography)
Bireysel Koreografi (Single Choreography)
Tek dansçı tarafından icra edilen koreografilerdir.
Teknik altyapısı güçlü dansçılar tarafından gerçekleştirilir. Farklı dans stillerinin karışımı şeklinde olan sunumlarının yanında, tek bir dans çeşidinin sunulduğu varyasyonlarına rastlamak mümkündür. Kimi koreograflara göre en zor koreografi türüdür. Bunun nedeni sahnede olan tek bir kişinin olağanüstü bir performans sergileme zorunluluğudur. Aksi durum vasat sunumlara neden olacak, beklenen dönütü alamayacaktır. Bu yüzden sahne tecrübesi, sunulan dansa hakimiyet, müzikalite bilgisi, dans bilgisi, genel sahne ışığı bakımından en iyiler tarafından kullanılan bir koreografi sunum türüdür. Bir gurup koreografisi içindeki solo bölümler ile karıştırılmamalıdır. Bir grup koreografisinde bazı kısımlarda dansçıların solo performanslarına yer veriliyorsa o koreografi, bileşik koreografi olarak adlandırılmaktadır. (Bkz Bileşik Koreografi). Bireysel koreografide ise sunum baştan sona tek kişi tarafından yapılmakta, tüm koreografi o dansçıya özel olarak hazırlanmaktadır. Bireysel koreografilerin koreografları, çoğu zaman dans eden kişidir. Yani koreografinin koreografı ile koreografiyi sahnede sunan kişi aynı kişidir. Genellikle eğitmen ve koreograf düzeyindeki önemli dansçıların danslarını göstermek adına tercih ettikleri bir yoldur. Çoğu zaman eğitmenin kendisi ile aynı seviyede dansçı bulamaması durumunda kullanılan bir koreografi sunum metodudur. Birçok durumda dans altyapısındaki farklılıklardan dolayı, bulunan kaliteli dansçılar, o dansa özgü bazı önemli tavır farklılıklarını koreografinin çıkması için gerekli süre zarfında yeterli düzeyde vücutlarına adapte edemeyebilirler. Bu durumda detaycı ve mükemmeliyetçi bir duruşla koreografilerini hazırlayan koreograflar bireysel koreografi yapma kararı alabilmektedirler.
Salsa dansı için konuşacak olursak; günümüzde oldukça başarılı salsa bireysel koreografileri yapılmaktadır. Teknik altyapısı oldukça güçlü dansçılar tarafından sergilenen bu koreografiler, izlemesi oldukça keyifli sunumlar şeklinde izleyicileri ile buluşmaktadır. Birkaç örnek vermek gerekirse; Marco Ferrigno tarafından sunulan bale, jazz ve salsa içerikli bireysel sahne şovları.
Maykel Fonts tarfından sunulan rumba(Yambu-Guaguanco-Columbia),palo,modern dans ve salsa içerikli bireysel sahne şovları
Eddie Torres tarafından sunulan pachanga foothwork, mambo içerikli bireysel sahne şovları Candy Mena tarafından sunulan modern dans ve salsa bayan stili içerikli bireysel sahne şovları
İlk akla gelenlerdir.
Her durumda bireysel sahne şovları sunulması oldukça zor olan ve tecrübe gerektiren bir tür olarak değerlendirilmektedir.
Çift Koreografisi (Couple Choreography)
İki kişi tarafından sunulan koreografilerdir. Sunum baştan sona iki kişi tarafından tamamlanır. Çiftlerin birkaç istisnai özel yarışma dışında bay bayan olma zorunluluğu vardır. 2009 yılında düzenlenen Mayan Salsa Competition yarışmasına profesyonel kategoriden katılan, Eli & Yen çifti onlarca rakibini geride bırakarak şampiyon olmuşlardır. İki dansçının da erkek olduğu bu örneği çeşitlendirmek mümkündür ancak bu çift koreografileri için istisnai bir durumdur.
Koreograflar tarafından farklı şekillerde çizilebilen çift koreografileri sunum öğeleri açısından oldukça zengindir. Karar verilmesi gereken şey çift koreografisinin hangi platform için yapıldığıdır. Bir yarışma koreografisi her durumda bazı kurallara bağlı kalınma zorunluluğu getirdiğinden, koreografın işini zorlaştırmaktadır. Müziği dilediği şekilde kısmen yorumlayamamasından dolayı yarışma koreografileri koreograflar tarafından en sevilmeyen koreografi türü olarak ün salmıştır. Diğer yandan herhangi bir kurala bağlı kalmaksızın müziğin yorumlandığı sahne ve şov koreografileri de mevcuttur. Çiftler tarafından sıklıkla uygulanan ve her türlü yaratıcı figüre ev sahipliği yapan bu koreografiler, çift koreografisi olarak en çok kullanılan varyasyondur. Seçilmesi zorunlu hareketlerin olmaması, müziğin süre ve türü ile ilgili sınırlamaların olmaması gibi birçok etmen bu türdeki çift koreografilerini izlemesi oldukça keyifli ürünler ortaya çıkaracak sunumlara doğru sürüklemiştir. Bir çift koreografisi eğitim amaçlı da olabilmektedir. Tüm bu anlatılanlara göre Çift Koreografi lerini üç alt başlık halinde inceleyebiliriz.
Bunlar;
a-) Yarışma Koreografileri (Competition Choreography)
b-) Sahne ve Şov Koreografileri (Show Choreography)
c-) Eğitim Koreografileri (Worker Choreography)
a-) Yarışma Koreografileri
Genellikle maksimum 2.15 dakika ile sınırlı koreografilerdir. Düzenleyen organizatör kuruluş tarafından getirilen kısıtlamalardan söz edilmektedir. Seçilmesi gereken müzikler, maksimum shine
sayısı, lift ve tricklere ait kısıtlamalar, kostüm vs hakkında kısıtlamalar, süre sınırlamaları bunlardan sadece birkaçıdır. 2006 yılında TDSF (Türkiye Dans Sporları Federasyonu) nin kurulmasından buyana bazı kurallar çerçevesinde düzenlenen yarışmalarda başarılı koreografların sergilediği çift koreografileri, oldukça beğeni toplamış ve toplamaktadır. Dansın gelişimi için oldukça önemli olan bu durum, daha iyi ve teknik altyapısı güçlü çift koreografilerinin oluşması içinde zemin hazırlamıştır. Çift koreografilerinde sıklıkla karşılaşılan bir diğer durum ise koreografiyi yapan kişilerin aynı
zamanda koreografiyi icra eden kişiler olmasıdır. Dans seviyesi belirli bir düzeyin üzerindeki dansçılar için kabul edilebilir bu durum, bazı amatör dansçılar için söz konusu değildir. Elbette her sporcu kendine ait bir koreografi oluşturup yarışmalara katılma hakkına sahiptir. Ancak bunun bir yarışma olduğu da asla unutulmamalıdır. Bir koreografın sahip olması gereken temel özellikler takip eden bölümde açıklanmaktadır. Bu özelliklere sahip bir koreografın hazırladığı seri ile amatör bir sporcunun hazırladığı seriye ait büyük farklılıklar yarışma düzeyinde belirgin bir şekilde gözler önüne çıkmaktadır. Temel amacın en iyi olmak olduğu yarışma platformlarında daha başarılı olmanın yolu iyi bir koreograf ya da antrenörle çalışmaktır. Unutmamak gerekir ki her başarılı ve iyi dansçının da bir koreografı ve eğitmeni vardır.
Koreografiye bakan üçüncü bir göz her zaman farklı bir bakış açısına sahiptir.
Dansçıların göremedikleri birçok enerji değişimini teknik hataları vb. durumlara çok daha hızlı müdahale edebilmektedir. Çoğu durumda en iyi olma ve tek olma psikolojisine sahip birçok yetersiz sporcu, egolarına yenik düşerek koreograflar yada antrenörler ile çalışmamaktadırlar. Her durumda asla unutulmaması gereken tek şey;
Salsa dansında en iyi yoktur, en iyiler vardır.
gerçeğidir.
Yarışma koreografisi sergilemiş ve halen birlikte olan birkaç yerli ve yabancı salsa dansı sporcusu örnek vermek gerekirse;
Junior & Emiliy (USA)
Aytunç & Duygu ( Türkiye)
Oliver & Luda (USA)
Adrian & Anita (UK)
Emre& Esın (Turkey)
Mustafa & Gülden (Türkiye)
Hande & Ersin (Türkiye)
Sahne ve Şov Koreografileri
Günümüzde en sık karşılaşılan salsa koreografi türlerinden biridir. Herhangi bir figür, süre ya da müzik kısıtlaması söz konusu değildir. Koreografların oldukça sevdikleri bir türdür. Genellikle salsa kongrelerinde, özel platformlarda icra edilmek üzere kurgulanırlar. Her tür eşya ve materyal kullanımı serbesttir. Dekor, projeksiyon cihazı, özel efekt kullanımı dahi oldukça sık karşılaşılan sunum öğeleridir. İzlemesi oldukça keyiflidir. İki kişi kimi zaman koreografilerinde teatral bir sunum gerçekleştirirken, kimi zaman ise oldukça teknik figürleri uygulayabilirler. Kimi koreograflar bir duyguyu anlatma yolunu seçerken, kimi koreograf ise teknik yönü agır bir sunum sergileme yolunu da seçebilir. Her durumda izlemesi oldukça keyifli ürünler ortaya çıkmaktadır. Günümüzde birçok Türk çift koreografilerini yurt dışı platformlarda şov olarak sergilemektedirler. Dünya arenasında büyük beğeni toplayan bu şovlar ülkemizin tanıtımı açısından da büyük önem taşımaktadır.
Birkaç örnek vermek gerekirse;
Marco & Natalia
Adolfo & Carla
Juan & Amneris
İlk akla gelenlerdir.
Eğitim Koreografileri
Genellikle egitim amaçlı görsel kaynaklar( Dvd, Vcd vs.) ve çalıştaylar (Workshop) için hazırlanan koreografilerdir. Çoğu durumda maksimum 30 saniye uzunluğundadır ve içeriğinde o kısımda çalıştırılmak istenen figürler bulunmaktadır. Genellikle sanatsal öğe taşımamaktadırlar. Koreograflar ve eğitmenler tarafından özel olarak hazırlanırlar. Birçok salsa kongresi içerik olarak gündüz saatlerinde eğitmen ve koreografların çalıştaylarına yer vermektedir. Bu çalıştaylar seviyelere göre ayrılmakta ve her seviyeye göre farklı bir eğitim içeriği belirlenmektedir. Günümüzde birçok koreograf ve eğitmen bu çalıştaylara önceden hazırladıkları kısa koreografiler ile gelmektedirler. Böylece aynı anda kısa bir zaman diliminde birden fazla unsur çalıştırılabilmektedir. Hız, duruş,
figür zenginliği, serbest stil bilgisi, dönüş tekniği bu unsurlardan sadece birkaçıdır. Bu şekilde çalıştaylarda eğitim veren birkaç uluslar arası eğitmen ve koreograf örnek vermek gerekirse;
Adolfo Indacochea
Ye Mambo (Enoch & Yoana)
Fernando Sosay Tropical Gem
Marco Ferrigno y Ansima Ballet
Yamulee DC
Juan Matos & Amneris Martinez
İlk akla gelenlerdir.
Diğer yandan eğitim amaçlı koreografiler görsel eğitim kaynaklarında da sıklıkla kullanılmaktadır. Genellikle maksimum 10-15 saniyelik bloklar halinde sunulan bu koreografiler dansçıların gelişimine ve vizyonlarının genişlemesine büyük katkıda bulunmaktadır. Görsel eğitim araç gereçlerinde bu şekilde koreografilere yer vermiş birkaç başarılı koreograf ve grup ismini sıralayacak olursak;
Hacha yMachete (USA)
U- Tribe (France)
Super Mario(UK)
Tito & Tamara (UK)
İlk akla gelenlerdir.
Ülkemizde de son yıllarda eğitim amaçlı görsel yayınlar hazırlama süreci hız kazanmıştır. Bu sayede daha geniş kitlelere hızlı ve güvenli bir şekilde ulaşılacağı su götürmez bir gerçektir.
Gurup Koreografisi (Group Choreography)
Çift koreografilerinde olduğu gibi gurup koreografileri de yarışma amaçlı yada sahne ve şov amaçlı olmak üzere alt başlıklara ayrılmaktadır. Minimum üç kişi tarafından icra edilen koreografiler grup koreografisi olarak adlandırılmaktadır. Bu tip koreografiler dansçı sayısının yüzlerle ifade edilen sunumlara zemin hazırlamanın yanında daha küçük oluşumların toplanabilmesi içinde önayak olmuştur. Gurup koreografileri ile bileşik koreografiler birbirine karıştırılmamalıdır. Gurup koreografilerinde ki tüm dansçılar koreografinin başından sonuna kadar senkron halde aynı figürleri
yada bazı durumlarda simetrik figürleri uygularlar. Herhangi bir şekilde bu tanımın dışında kalan tüm üç kişiden fazla sayıda dansçı içeren koreografiler bileşik koreografi olarak adlandırılır.
Gurup
koreografilerini iki ana başlık altında inceleyebiliriz.
1-)Yarışma Koreografileri
a-) Show Salsa Yarışmaları
b-) Senkronize Grup Salsa Yarışmaları
2-)Sahne ve Şov Koreografileri
Gurup Yarışma Koreografısı
Günümüzde hem yurt içinde hemde yurt dışında grup salsa yarışmaları düzenlenmektedir. Bunlar show salsa yarışmaları adı altında toplanabildiği gibi senkronize grup salsa yarışmaları adı altında da toplanabilmektedir. Bu iki ana tür arasındaki temel fark, show salsa yarışmalarının teatral yönünün varlığına rağmen senkronize grup salsa yarışmalarında bu yönün bulunmamasıdır. Show salsa yarışmalarında hikaye kostüm sunum, teatral öğeler gibi unsurlar değerlendirme kıstaslarında büyük önem taşırken, senkronize grup salsa yarışmalarında, partnerler arası uyum, grup
senkronu, figür geçişleri ve teknikleri gibi unsurlar ön plana çıkmaktadır.
Farklı uygulama türleride sürekli geliştirilmektedir.
Tüm bu gurup yarışma koreografilerindeki temel benzerlik belirli kurallar dahilinde olmalıdır. Süre sınırlamaları, kısmi kostüm sınırlamaları, müzik sınırlamaları, puantajın gerekliliği bunların
sadece birkaçıdır. Bu tür koreografilerin koreografları yaratıcı yanlarını sonuna kadar kullanmak durumundadırlar. Yeni bir şey üretebilmek ve bunu belirli sıralamalar dahilinde bir rutine oturtmak, koreografın aşması gereken önemli bir zorluktur. Diğer yandan ilgilenilen dansçı sayısının fazlalığı da bir diğer önemli sorundur. Bu durumda koreografın sırladığımız koreografta bulunması gereken nitelikler başlıklı özelliklere maksimum sayıda sahip olması gerekmektedir. Doğru işlenmiş başarılı bir grup koreografisi her zaman çift koreografilerinden daha çok akılda kalıcı olmuştur.
Gurup Sahne ve Şov Koreografileri
Herhangi bir değerlendirme kıstası bulunmayan bir grup koreografisi türüdür. Müzik sınırlaması, figür sınırlaması vs. durumlar söz konusu değildir. Salsa kongreleri ve özel platformlar için
tasarlanan koreografilerdir. Oldukça özgün ve farklı salsa grup koreografileri son dönemde izleyicilerini büyülemektedir. Farklı dans türlerinden esinlenmiş, dekor kostüm vb. çevresel unsurlar ile güç kazanmış, kaliteli dansçılarla yoğrulmuş salsa sahne ve şov koreografileri izlemesi oldukça keyifli sunumlar ortaya çıkartmıştır.
Unutmamak gerekir ki en güzel koreografiler dansçıların özgür bırakıldığı koreografilerdir. Dilediği şekilde yorumlayabildiği koreografileri sunmak dansçılar için ve koreograflar için bir işten ziyade zevke dönüşmüştür. Bu yüzden hangi iş zorunluluktan ziyade keyif unsurları taşıyorsa, o işin sonuçları her zaman büyüleyicidir. Bu durum dans için fazlasıyla geçerlidir.
Birleşik Koreografi (Combined Choreography)
Yukarıda anlatılan koreografi türlerinin tüm özelliklerini kapsayan bir koreografi türüdür. Bir grup koreografisi asimetrik yada asenkron bir sunum niteliği taşıyorsa Birleşik Koreografi olarak adlandırılır. İki kişi çift olarak koreografilerini sunarken bir dansçının solo dansa başlaması aynı şekilde koreografiyi birleşik koreografi yapar. Kısacası yukarıda anlatılan tanımlar
dışında bir nitelik yada dansçı koreografiye dahil olursa o koreografi artık Birleşik Koreografidir.
En yüksek izleyici potansiyeline sahip koreografi türüdür. İçeriğinde herşeyi barındırabilir. Her türlü sürprize açıktır. Hiçbir sınırlaması ve kuralı yoktur. Koreograf hiçbir rutine bağlı kalmak zorunda
değildir. Hazırlanması en zor koreografi türüdür. Başarılı sunumları yıllarca akıldan çıkmayacak izler bırakabilir. Birkaç başarılı birleşik koreografi ve koreograf örneği verecek olursak;
Survivor – Koreograf Fernando Sosa
İnsomnia – Salsa Dance Squad DC
Pure – Marco Ferrigno (Ansima Ballet)
The Hunchback of Notre Dame – Yonca Gülgeç & Mehmet Ceyhan
İlk akla gelenlerdir.
Gördüğümüz gibi gerek salsa dansı olsun gerekse diğer dans türleri olsun koreografi hazırlaması ve koreografların kendilerini geliştirme süreçleri oldukça zahmetlidir. Tam anlamıyla bu işe gönül vermeden yapılabilecek bir iş kesinlikle değildir. Ülkemiz dans adına sayısız başarılı ulusal yada uluslar arası koreograflar yetiştirmeye devam etmekte, bu başarılı koreografların hazırladıkları muhteşem eserler gerek ülkemiz gerekse dünya arenasında yavaş yavaş hak ettikleri yeri kazanmaktadırlar. Yenilikleri takip eden vizyon sahibi dans sanatçıları yada spor adamlarının, her platformda yüceltilmesi ve desteklenmesi gerektiğine inanan bir kişiyim ve her tür çalışmamı da bu yönde ilerletmeye özen gösteriyorum. Geçmişe özlem duyanlar yerine, ülkemizin içinden yetişmiş paha biçilemez incilerimiz ile gelecekte yaratacağımız eserlerin heyecanını hissediyorum her zaman. Hevesini inancını kaybedenler yerine, yüzümü doğru tarafa, 'Sanatın ve Sporun' tarafına çeviriyorum. Herkesten tüm antrenör, koreograf dans sanatçısı ve sporculardan da 'haddim olmayarak naçizane' aynı şeyi bekliyorum. Yüzünü sanata ve spora çevirmiş tüm dans dostlarına sevgilerimle.
Yüreğinizden pozitif enerjiniz, yüzünüzden gülümsemeniz, ayağınızdan dans ayakkabınız eksik olmasın.
Berkan KAYMAZ
Crypto Dans Stüdyosu
Sitemizdeki tüm Dans Kurslarına AnkaraDansOkullari.com İndirimini Sormayı Unutmayınız !
Ankara Dans Kursları Fiyatları
- Bachata Dans Kursu Blog Yazıları
- Modern Dans Kursu Blog Yazıları
- Rumba Dans Kursu Blog Yazıları
- Salsa Dans Kursu Blog Yazıları
- Cha Cha Kursu Blog Yazıları
- Oryantal Dans Kursu Blog Yazıları
- Hip Hop Dans Kursu Blog Yazıları
- Bale Kursu Blog Yazıları
- Dans Gösteri Grupları (Özel Günler) Blog Yazıları
- Dansçı Organizasyonu (Özel Günler) Blog Yazıları